Торкөз Қағазда AOB Және QPR Бұрыштарын Салу Жолдары 5.13-сурет Нұсқаулығы

by Scholario Team 74 views

Сәлем достар! Геометрия әлеміне саяхат жасап, торкөз қағазда бұрыштарды салудың қызықты жолдарын үйренейік. Бұл мақалада біз AOB және QPR бұрыштарын салудың қадамдық нұсқаулығын қарастырамыз. Әсіресе, 5.13-суреттің көмегімен бұл процесті қалай жеңілдетуге болатынын талқылаймыз. Геометриялық құрылымдарды салу өнеріне дайын болыңыздар!

Бұрыштарды Салудың Маңыздылығы

Геометриялық конструкциялардың ішінде бұрыштар ерекше орын алады. Бұрыштар архитектурадан бастап, инженерияға, тіпті күнделікті өмірде де маңызды рөл атқарады. Дәл бұрыштарды сала білу сызбаларды дұрыс түсінуге, ғимараттардың беріктігін қамтамасыз етуге және навигацияда бағытты дұрыс анықтауға көмектеседі. Сондықтан бұрыштарды салудың негіздерін меңгеру – геометрияны терең түсінудің кілті.

Бұрыштың Анықтамасы және Түрлері

Бұрыш – бір нүктеден (төбесінен) шығатын екі сәуледен құралған геометриялық фигура. Бұрыштар градуспен өлшенеді және олардың шамасына қарай бірнеше түрге бөлінеді:

  • Сүйір бұрыш – 0° -тан 90° -қа дейінгі бұрыш.
  • Тік бұрыш – 90° -қа тең бұрыш.
  • Доғал бұрыш – 90° -тан 180° -қа дейінгі бұрыш.
  • Жазық бұрыш – 180° -қа тең бұрыш.
  • Толық бұрыш – 360° -қа тең бұрыш.

Бұрыштарды салу кезінде олардың түрлерін ажырата білу маңызды, себебі әр түрлі бұрышты салу үшін әр түрлі әдістер қолданылады.

AOB Бұрышын Торкөз Қағазға Салу Қадамдары

Енді, торкөз қағазға AOB бұрышын салудың қадамдарын қарастырайық. Бұл процесс қарапайым және түсінікті болу үшін, біз әр қадамды егжей-тегжейлі сипаттаймыз.

1-қадам: Торкөз Қағазды Дайындау

Ең алдымен, бізге торкөз қағаз, қарындаш және сызғыш қажет болады. Торкөз қағаз бұрышты дәл салуға көмектеседі, себебі торлар бағытты анықтау үшін тірек нүктелерін ұсынады. Қағазды үстелге қойып, барлық құралдардың қолымызда болуын қамтамасыз етеміз.

2-қадам: O Нүктесін Белгілеу

Торкөз қағаздың бір жерінде O нүктесін белгілейміз. Бұл нүкте біздің бұрыштың төбесі болады. O нүктесін қарындашпен анық белгілеп қоямыз. Бұл нүктеден біз екі сәуле шығарамыз, олар біздің бұрышты құрайды.

3-қадам: OA Сәулесін Жүргізу

O нүктесінен бастап қағаздың шетіне қарай түзу сызық сызамыз. Бұл біздің бірінші сәулеміз – OA сәулесі. Сызғышты қолданып, сызықты мүмкіндігінше түзу етіп сызуға тырысамыз. OA сәулесін қарындашпен анық сызып, оның соңында A нүктесін белгілейміз.

4-қадам: OB Сәулесін Жүргізу

Енді, O нүктесінен бастап OA сәулесінен белгілі бір бұрышпен екінші сәуле – OB сәулесін жүргіземіз. Бұрыштың шамасын қалауымыз бойынша таңдай аламыз. Мысалы, егер біз 45° бұрыш салғымыз келсе, онда OB сәулесін OA сәулесіне қатысты 45 градус бұрышпен жүргіземіз. Торкөз қағаздың торлары бұрышты дәл өлшеуге көмектеседі. OB сәулесін де қарындашпен анық сызып, соңында B нүктесін белгілейміз.

5-қадам: Бұрышты Белгілеу

OA және OB сәулелерінің арасында пайда болған бұрышты доға сызығымен белгілейміз. Бұл біздің AOB бұрышымыз. Бұрыштың ішіне оның шамасын жазып қоюға болады, егер ол белгілі болса (мысалы, 45° немесе 60°).

Осы қадамдарды орындау арқылы біз торкөз қағазда AOB бұрышын салдық. Енді, PQ сәулесінен AOB бұрышына тең QPR бұрышын салуды үйренейік.

PQ Сәулесінен QPR Бұрышын Салу Қадамдары

PQ сәулесінен AOB бұрышына тең QPR бұрышын салу үшін, біз AOB бұрышының шамасын өлшеп, содан кейін осы шаманы PQ сәулесіне көшіреміз. Бұл үшін бізге транспортир және сызғыш қажет болады.

1-қадам: PQ Сәулесін Салу

Торкөз қағаздың басқа бір жерінде P нүктесін белгілеп, одан Q нүктесіне дейін түзу сызық сызамыз. Бұл біздің PQ сәулеміз. Сызғышты пайдаланып, PQ сәулесін түзу етіп сызамыз.

2-қадам: AOB Бұрышының Шамасын Өлшеу

Транспортирді пайдаланып, AOB бұрышының шамасын өлшейміз. Транспортирдің ортасын O нүктесіне қойып, OA сәулесін 0° белгісімен туралаймыз. Содан кейін OB сәулесі транспортирдің қай белгісін көрсетіп тұрғанын анықтаймыз. Бұл біздің AOB бұрышының шамасы болады.

3-қадам: QPR Бұрышын Салу

Транспортирді P нүктесіне қойып, PQ сәулесін 0° белгісімен туралаймыз. AOB бұрышының шамасын транспортирден тауып, осы жерге R нүктесін белгілейміз. P нүктесінен R нүктесіне дейін түзу сызық сызамыз. Бұл біздің PR сәулеміз.

4-қадам: QPR Бұрышын Белгілеу

PQ және PR сәулелерінің арасында пайда болған бұрышты доға сызығымен белгілейміз. Бұл біздің QPR бұрышымыз. QPR бұрышы AOB бұрышына тең болуы керек.

Осы қадамдарды орындау арқылы біз PQ сәулесінен AOB бұрышына тең QPR бұрышын салдық.

5.13-суретті Пайдалану

  1. 13-сурет бұрыштарды салу процесін көрнекі түрде түсіндіруге көмектеседі. Суретте AOB және QPR бұрыштарының қалай салынатыны көрсетілген. Суреттегі қадамдарды мұқият қарап, өз сызбаларыңызбен салыстырыңыз. Бұл сіздің қателіктеріңізді табуға және оларды түзетуге көмектеседі.

5.13-суреттегі Мысалдарды Талдау

  1. 13-суретте әр түрлі бұрыштардың мысалдары болуы мүмкін. Осы мысалдарды талдау арқылы сіз бұрыштарды салудың әр түрлі әдістерін үйрене аласыз. Мысалы, суретте сүйір, тік және доғал бұрыштар көрсетілуі мүмкін. Әр бұрыштың қалай салынғанын қарастырып, олардың айырмашылықтарын түсініңіз.

Бұрыштарды Салудағы Қателіктер және Оларды Түзету Жолдары

Бұрыштарды салу кезінде кейбір қателіктер кездесуі мүмкін. Бұл қателіктерді білу және оларды түзету жолдарын үйрену маңызды.

1. Дұрыс Емес Өлшеу

Транспортирді дұрыс қолданбау немесе бұрышты дұрыс өлшемеу – жиі кездесетін қателік. Бұл қатені болдырмау үшін транспортирді қолданар алдында оның дұрыс орналасқанына көз жеткізіңіз және өлшеуді мұқият жүргізіңіз.

2. Түзу Емес Сызықтар

Сызғышты қолданбау немесе сызықты түзу сызбау бұрыштың шамасына әсер етуі мүмкін. Әрқашан сызғышты қолданып, сызықтардың түзу болуын қадағалаңыз.

3. Нүктелерді Дұрыс Белгілемеу

Бұрыштың төбесін немесе сәулелердің соңғы нүктелерін дұрыс белгілемеу қателікке әкелуі мүмкін. Нүктелерді анық және дұрыс белгілеуге тырысыңыз.

4. Торкөз Қағазды Пайдаланбау

Торкөз қағаз бұрышты дәл салуға көмектеседі. Егер сіз торкөз қағазды пайдаланбасаңыз, бұрыштың шамасын дұрыс анықтау қиын болуы мүмкін.

Қорытынды

Достар, біз бүгін торкөз қағазда AOB және QPR бұрыштарын салуды үйрендік. Бұл геометриялық конструкцияларды салудың маңызды қадамдарының бірі. Егер сіз бұл қадамдарды дұрыс орындасаңыз, онда сіз кез келген бұрышты дәл сала аласыз. 5.13-суретті пайдаланып, бұрыштарды салу процесін жеңілдетуге болады. Есіңізде болсын, тәжірибе – жетістіктің кілті. Сондықтан көбірек жаттығыңыз және геометрия әлемінде жаңа жетістіктерге жете беріңіз!

Геометриялық біліміңізді арттыруға қосқан үлесіңіз үшін рақмет! Сұрақтарыңыз бен пікірлеріңіз болса, төменде қалдырыңыз. Жаңа мақалаларда кездескенше!